Genciano(-di-fueio-redouno)
Gentiana orbicularis
Gentianaceae
Àutri noum : Gensianeta, Gansaneta, Preiret.
Nom en français : Gentiane à feuilles orbiculaires.
Descripcioun :La genciano-di-fueio-redouno vèn dins li pelouso roucaiouso umido e lis esboudèu fres d'auto mountagno. Es uno planto basso que trachis en mato e flouris après lou desneva. Li fueio coume li flour soun redouno, pamens èi subretout emé soun "calice" di proun ala (alo > 0,5 mm), que se destrìo de sa cousino la genciano-di-fueio-courto, Gentiana brachyphylla, que se vèi dins li mémi relarg.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 2 à 6 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1800 à 2800 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pelouso roucaiouso umido
- Esboudèu fres
Estànci : Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupenco
Ref. sc. : Gentiana orbicularis Schur, 1852
Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753